Jan Tomaš Forman, poznatiji kao Miloš Forman, rođen 18. februara 1932. godine u Časlavu, u tadašnjoj Čehoslovačkoj, danas Češkoj) je filmski režiser, glumac, pisac, producent i predavač.
Forman je režirao nekoliko čeških filmova u Čehoslovačkoj. Međutim, kada su vojne snage Sovjetskog Saveza i Varšavskog pakta 1968. godine ušle u Prag da bi prekinule „Praško proljeće“, on je već bio u Parizu pregovarajući oko snimanja svog prvog američkog filma.
Filmski studio u kojem je radio u Pragu ga je otpustio, uz tvrdnje da bespravno boravi van zemlje. Preselio se u Njujork gdje je kasnije počeo da radi kao predavač univerzitetu „Kolumbija“ i jedan od dva predsjednika odsjeka za film na istom univerzitetu. Jedan od njegovih učenika je bio i Džejms Mangold kog je Forman savjetovao u vezi sa scenografijom.
Uprkos početnim teškoćama u tuđoj zemlji, Miloš je postigao zavidan uspjeh 1975. godine filmskom adaptacijom romana Kena Kizija „Let iznad kukavičjeg gnijezda“, koja je nagrađena sa pet „Oskara“ od kojih je jedan bio i za režiju. Godine 1977. Forman je postaonaturalizovani državljanin SAD.
U njegove kasnije uspjehe spadaju filmovi „Amadeus“, koji je osvojio osam „Oskara“, i „Narod protiv Larija Flinta“, koji je bio predložen za „Oskara“ za najbolju režiju i osvojio nagradu „zlatni globus“. Godine 1979. je režirao film „Kosa“ za koji je bio predložen za nagrade „Cezar“ i „zlatni globus“.
Godine 1997. Forman je dobio nagradu „kristalni globus“ za izuzetan doprinos svjetskoj kinematografiji međunarodnom filmskom festivalu u Karlovim Varima. Godine 2000. Forman je glumio u režiserskom debiju Edvard Norton, „Čuvajući vjeru“.
Ostali događaji na današnji dan:
1455 – Umro je italijanski slikar fra Anđeliko (Angelico), dominikanski kaluđer, jedan od najznačajnijih predstavnika rane renesanse. Njegovi najvažniji radovi su freske u manastiru Svetog Marka u Firenci i u Vatikanu.
1478 – Brat engleskog kralja Eduarda IV (Edward), Džordž, vojvoda od Klarensa (George, Clarence), osuđen zbog izdaje, ubijen je u Taueru u Londonu tako što je udavljen u buretu vina.
1546 – Umro je nemački verski reformator Martin Luter (Luther), avgustinski monah, osnivač protestantizma u Nemačkoj, najznačajniji vođa evropske crkvene reformacije. Luter je 1517. prikovao na vrata katedarale u Vitenbergu 95 teza o reformi crkve i pozvao na javnu raspravu, zbog čega je ekskomuniciran iz katoličke crkve.
1564 – Umro je italijanski vajar, slikar, arhitekta i pesnik Mikelanđelo Buonaroti (Mićelangelo Buonarotti), uz Leonarda i Rafaela najveći umetnik visoke renesanse. Tvorac čuvenih fresaka u Sikstinskoj kapeli i monumentalnih skulptura „Pjeta“, „David“, „Mojsije“, sahranjen je uz najveće počasti u crkvi Santa Kroće u Firenci.
1861 – Prvi parlament ujedinjene Italije proglasio je sardinskog kralja Vitorija Emanuela II (Vittorio Emanuele) za kralja Italije.
1865 – Flota Unije je u Američkom građanskom ratu zauzela grad Čarlston u Južnoj Karolini, jedno od najvažnijih uporišta južnjačkih snaga.
1900 – Počela je bitka kod Pardeberga u kojoj su Buri pretrpeli prvi veliki poraz u ratu s Britancima. Krajem februara 4.000 burskih vojnika predalo se britanskim trupama koje su krajem maja ušli u Johanesburg, a u junu u Pretoriju.
1915 – Umro je srpski političar, diplomata, filolog i istoričar Stojan Novaković, član Srpske kraljevske akademije, jedan od osnivača Napredne stranke 1880. Kao ministar prosvete sproveo je reforme u školstvu i pokrenuo osnivanje Narodne biblioteke, muzeja i Državne štamparije. Napisao je „Srpsku bibliografiju“ sa popisom svih srpskih knjiga objavljenih 1741-1861 i 1868-76 i više zapaženih radova iz srednjovekovne istorije.
1932 – Rođen je češki filmski režiser Miloš Forman, naznačajniji predstavnik „novog talasa“ u češkoj kinematografiji. Proslavio se filmovima „Let iznad kukavičjeg gnezda“, snimljen po odlasku u SAD 1967, dobitnik pet Oskara, „Amadeus“, za koji je takođe dobio Oskar, „Kosa“, „Svlačenje“, „Narod protiv Larija Flinta“.
1952 – Grčka i Turska su postale članice NATO-a.
1956 – Umro je francuski kompozitor Gistav Šarpantje (Gustave Charpentier), koji je 1902. osnovao „Konzervatorijum Mimi Pinson“, namenjen muzičkom obrazovanju radnika. Proslavio se operom „Lujza“ (1900), kojom je pokušao stvoriti naturalistički izraz u operi. Poznate su i njegove solo pesme na stihove Bodlera (Baudelaire) i Verlena (Verlaine).
1960 – Argentina, Brazil, Meksiko, Paragvaj, Peru, Urugvaj i Čile postigli su dogovor o osnivanju Latinoameričkog udruženja slobodne trgovine.
1965 – Proglašena je nezavisnost afričke države Gambije u okviru Britanskog komonvelta.
1967 – Umro je američki atomski fizičar Robert Openhajmer (Oppenheimer), profesor Univerziteta u Kaliforniji, vodeći stručnjak u izradi prve nuklearne bombe u laboratoriji u Los Alamosu. Od 1953, u vreme „makartizma“ bio je pod sumnjom da održava veze s komunistima i zabranjen mu je rad u atomskim programima. Rehabilitovan je 1963, a Komisija za atomsku energiju SAD mu je dodelila Fermijevu nagradu.
1991 – U terorističkom napadu Irske republikanske armije (IRA) na železničkoj stanici Viktorija u Londonu, u eksploziji podmetnute bombe poginula je jedna, a ranjeno najmanje 40 osoba.
1997 – Centar za mine UN objavio je da se na teritoriji Bosne i Hercegovine nalazi oko milion nagaznih mina, a prema podacima Međunarodnog komiteta Crvenog krsta od mina je u periodu 1992-97. stradalo oko 3.200 osoba, od kojih 686 dece.
2000 – Na paralmentarnim izborima u Iranu ubedljivo su pobedili reformisti, bliski predsedniku Mohamedu Katamiju (Mohammad Khatami).
2002 – Evropska unija odobrila je upućivanje policijskih snaga zemalja članica Unije u Bosnu i Hercegovinu. Te snage će naredne godine zameniti međunarodnu policiju Ujedinjenih nacija (IPFT) koja je delovala u BiH na osnovu Dejtonskog sporazuma iz 1995.
2002 – Pred Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu počeo je dokazni postupak protiv Slobodana Miloševića po optužnici za zločine počinjene na Kosovu. Tokom ovog postupka, koji je završen 13. septembra, tužilaštvo je izvelo 145 svedoka.
2003 – U Sloveniji je uhapšen funkcioner Demokratske partije Kosova (DKP) Fatmir Ljimaj, bivši oficir Oslobodilačke vojske Kosova (OVK) i izručen Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za zločine protiv čovečnosti nad Albancima i Srbima u logoru Lapušnik na Kosovu u leto 1998. Oslobođen je 30. novembra 2005. u nedostatku dokaza.
2003 – U podmetnutom požaru u podzemnoj železnici u južnokorejskom gradu Tageu, poginule su najmanje 133 osobe, a više od 150 je povređeno.
2004 – U Iranu je u eksploziji voza koji je prevozio mešavinu nafte i hemijskih supstanci poginulo najmanje 200, a povređeno više od 400 osoba.
