U okviru biblioteke „Ilija Garašanin“ u Grockoj, ogranku biblioteke grada Beograda, postavljena je stalna izložbene postavka kulturno-istorijske zbirke legata profesora doktora Aleksandra Đ. Kostića, jednog od osnivača, profesora i dekana od 1936. do 1939. godine Medicinskog fakuteta Univerziteta u Beogradu, na kojem je osnovao i katedru histologije, kao i osnivača Insituta za histologiju i embriologiju, Veterinarskog fakulteta 1938. godine i Farmaceutskog fakuteta 1939. godine.
Doktor Kostić nije bio samo lekar, već svestrana ličnost, i to je pokazivao još od svoje mladosti, kada je osim redovnog školovanja završio i srpsku muzičku školu – klavir i kompoziciju, a kasnije tokom studija medicine u Nansiju 1912. godine u Francuskoj organizovao je studentski međunarodni hor, zatim je prešao u Strazbur gde je završio i majstorsku pijanističku školu.
Rođen je doktor Kostić marta 1893. godine i sve ratne strahote Prvog i Drugog svetskog rata nisu ni njega mimoišle, te je 1915. godine lečio ranjenike u Grockoj i nakon toga prošao Albansku golgotu.
Iako je 1940. godine odlikovan francuskim ordenom Legije časti, kao i njegova supruga 12 godina kasnije profesor pedijatrije doktorka Smilja A. Kostić – Joksić, zbog zalaganja primene be-se-že (BSG) vakcine protiv tuberkuloze, i tri puta biran za dekana Medicinskog fakulteta, doktor Aleksandar Kostić je dva puta izbacivan iz istog – prvi put ratne 1941. godine zbog odbijanja saradnje sa okupacionim vlastima, a drugi put 1952. godine kada, zajedno sa suprugom, biva udaljen sa fakulteta od strane tadašnje komunističke uprave uz zabranu oproštajnog skupa sa studentima.
Vratio se u Grocku 1932. godine i odlučio da u ovoj prigradskoj opštini sagradi sebi kuću. Kopajući temelje za kuću u Dubočaju, poznatom vikend naselju u opštini Grocka, doktor Kostić je zakopao u istoriju i otkrio na svom imanju veliki broj starih predmeta iz različitih perioda, kao i dve raskošne rimske grobnice, te je, kao učen čovek koji se uvek zalagao za očuvanje narodnog blaga svojim radom i zalaganjem, čuvao sve iskopine i napravio neprocenjivu arheološku zbirku.
Na inicijativu doktora Kostića arheološku zbirku je poklonio Zavičajnom muzeju Grocka, sa sedištem u tek adaptiranoj Rančićevoj kući, jula 1982. godine, u kojoj se sada nalazi Centar za kulturu Grocka, a nakon njegove smrti 1983. godine njegov sin Vojislav A. Voki Kostić, poznati kompozitor, poklonio je i lične predmete oca radi formiranja legata doktora Kostića.
Nakon više godina čuvanja dela zbirke i legata u okviru prostora biblioteke „Ilija Garašanin“, stvorili su se uslovi za ponovnu stalnu postavku sakupljenog arheološkog blaga koje obuhvata paleontološke nalaze i predmeti od neolitske starčevačke kulture do novog veka, uz lične predmete doktora Kostića, među kojima su rukopis njegove knjige „Osnovi medicinske seksologije – rukopis I“, kao i štampano izdanje iste, zatim „Velika medicinska enciklopedija za narod – narodni zdravstveni učitelj“, kao i lekarski pribor i pribor za pisanje, a tu je i knjiga „Vedrine u oluji – priče sa Solunskog fronta“ i sanduče na kome piše „Rukopisi 1913 – 1919“ u kome je prenet rukopis „Medicinskog rečnika“ preko Albanije. Tik uz dela doktora Kostića nalaze se knjige, naslovne strane pojedinih dela i predmeti njegove supruge doktorke Smilje Kostić – Joksić, pedijatra, koja je osim stručnih knjiga o deci napisala i knjigu “Osvrt na život i rad prof. dr Aleksandra Đ. Kostića“, do koje u vitrini zauzima mesto knjiga njihovog sina Vojislava Kostića „Život sa neprebolnim bolom u duši (prof. dr Aleksandar Đ. Kostić 1893 – 1983)“.
Doktor Kostić je, osim poziva lekara i podučavanja mlađih naraštaja kako da budu što bolji lekari, bio i prosvetitelj i razvijao je duh akademizma u Srbiji, te se bavio lingvističkim problemima i potrudio se da se izbegne transkribovanje medicinskih termina i da se formiraju domaći, a uporedo se bavio i istorijom medicine sa ciljem korišćenja ranijih naučnih radova kako bi se objasnili naučni postupci i formirao se naučni zaključak. Bio je i urednik više časopisa i predsednik Skautske organizacije Jugoslavije, a i kao pasionirani fotograf od 1911. godine i pionir medicinske fotografije u Srbiji, inicirao je i osnovao fotografsku laboratoriju pri Histološkom institutu 1922. godine i pokrenuo je Beogradski foto-klub (BFK) 1928. godine. Uz saradnju kolege Aleksandra J. Telebakovića 1925. godine izdao je knjigu „Mikrofotografski atlas normalne histologije“ za koju su spremili preparate i sam ih je fotografisao mikrofotografskim aparatom, te je korišćenje mikro-fotografija i filmova uveo u metodiku predavanja. Takođe je voleo da fotografiše i stare prostore Beograda i portrete pretežno ljudi iz sveta nauke, i u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu 1978. godine održana je izložba njegovih fotografija pod nazivom „Prof. dr Aleksandar Kostić, Fotografija 1911 – 1978“.
U renoviranom prostoru biblioteke „Ilija Garašanin“ predmeti iz legata i arheološka zbirka ponovo su dostupno svima da pogledaju arheološko blago i ostavštinu doktora Kostića, kao što je on i hteo poklonivši je Zavičajnom muzeju pre 36 godina.
https://www.facebook.com/priceizpredgradja/posts/2153728774956308
Snežana Nedić
